Mijn artikel ‘De weldaad van de meelzak’ is verschenen! Het is gepubliceerd in het Jaarboek 2020 van het In Flanders Fields Museum, Ieper.
In de zomer van 2019 deed ik onderzoek naar de versierde meelzakken van WO I in de collectie van het museum*). Een van mijn ‘zakkenreizen’ bracht mij naar Ieper, waar ik dankzij een toelage van het Koen Koch Fonds gedurende een week de Amerikaanse en Canadese bloemzakken uit de collectie onder de loep nam. Het museum bezit 23 originele meelzakken, waarvan acht exemplaren op de Topstukkenlijst zijn geplaatst als beschermd Vlaams erfgoed.
In mijn artikel doe ik -in woord en beeld- verslag van mijn ontdekkingen en geef historische context aan de Ieperse collectie meelzakken. Aan de orde komen: de bevoorrading van België; de Amerikaanse liefdadigheid met een grafiek van de bijdragen per staat; Madame Lalla Vandervelde, haar reis door Amerika en succesvolle oproep tot hulp voor de Belgische bevolking; voorbeelden van de Belgische liefdadigheid met een infographic waarin tientallen verkooptentoonstellingen zijn genoemd, gehouden tussen 1915-1925; het meisjesonderwijs op beroepsscholen met unieke foto’s van hun lessen; Duitse censuur op versierde meelzakken.
Ik kom tot de conclusie dat versierde meelzakken van WO I symbool staan voor de veelvoudige weldaden, de liefdadige werken, van Belgische vrouwen en meisjes tijdens de Duitse bezetting, naast het symbool van internationale voedselhulp en Belgische dankbaarheid.
U kunt het artikel hier lezen: ‘De weldaad van de meelzak’
Het IFFM Jaarboek 2020 is prachtig vormgegeven door Manu Veracx. Mijn artikel beslaat 22 bladzijden en bevat 17 kleuren en 7 z/w illustraties; de Engelse vertaling is van de hand van Marc Hutsebaut, het beslaat 9 bladzijden. U kunt het IFFM Jaarboek 2020 bestellen in de webshop van het museum.
*) Marc Dejonckheere interviewde mij voor het tijdschrift van de Vrienden van het In Flanders Fields Museum, VIFF. Het interview ‘De emotie van de meelzak’ verscheen in september 2019.
AANVULLING 2023/2024
Twee meelzakken met kader, Art Nouveau kunstwerken, zijn gekocht op veiling en opgenomen in de collectie. U leest het in het blog: Art Nouveau kunstwerken voor Mariette en Louisa Van Brussel.
AANVULLING december 2024
Social media bericht van In Flanders Fields Museum, 30 december 2024
𝐖𝐢𝐭𝐡 𝐊𝐢𝐧𝐝𝐞𝐬𝐭 𝐂𝐡𝐫𝐢𝐬𝐭𝐦𝐚𝐬 𝐆𝐫𝐞𝐞𝐭𝐢𝐧𝐠𝐬 𝐚𝐧𝐝 𝐖𝐢𝐬𝐡𝐞𝐬 𝐟𝐨𝐫 𝐭𝐡𝐞 𝐁𝐥𝐞𝐬𝐬𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐏𝐞𝐚𝐜𝐞.
‘De familie de Borchgrave uit Anzegem verzamelde en bewaarde de voorbije jaren (bewerkte) meelzakken uit de oorlogsperiode. Onlangs schonken zij die aan het museum. Drie ervan zijn prachtig geborduurd en twee hebben een Gentse connectie. Op een ervan staat een fijne kerstboodschap! ‘𝐖𝐢𝐭𝐡 𝐊𝐢𝐧𝐝𝐞𝐬𝐭 𝐂𝐡𝐫𝐢𝐬𝐭𝐦𝐚𝐬 𝐆𝐫𝐞𝐞𝐭𝐢𝐧𝐠𝐬 𝐚𝐧𝐝 𝐖𝐢𝐬𝐡𝐞𝐬 𝐟𝐨𝐫 𝐭𝐡𝐞 𝐁𝐥𝐞𝐬𝐬𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐏𝐞𝐚𝐜𝐞.’’
De versierde meelzakken zijn een bijzondere aanvulling op de bestaande collectie van IFFM.
Uit de foto’s blijkt dat de particuliere verzamelaar buitengewoon nauwkeurig is geweest in de bewaring van deze bewerkte en onbewerkte bloemzakken, origineel afkomstig uit de Amerikaanse staat Kansas.
En nu de bloemzakken zijn overgegaan in publieke collectie is het Belgisch erfgoed opnieuw in goede handen: ‘De weldaad van de meelzak’!
